Prelekcja „Zasady obrotu materiałem roślinnym w świetle nowych przepisów UE”

Nowe „Prawo zdrowia roślin” wymaga zaopatrywania w paszport rośliny w obrocie handlowym, pomiędzy tzw. „podmiotami profesjonalnymi”, wszystkie rośliny przeznaczone do sadzenia oraz niektóre nasiona (wykaz znajduje się w rozporządzeniu Komisji Europejskiej nr 2019/2072). Paszport roślin nie jest wymagany jedynie w przypadku sprzedaży takich towarów roślinnych bezpośrednio użytkownikom ostatecznym (tj. amatorom). Nie dotyczy to sprzedaży przez umowy zawierane na odległość (tj. przez Internet), gdzie każda jednostka handlowa, np. pojedyncza roślina lub opakowanie, musi posiadać paszport roślin.

W kontekście powyższych wymogów, Rozporządzenie 2016/2031 zmienia również zasady rejestracji w Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN) podmiotów zajmujących się produkcją i/lub obrotem towarami roślinnymi, oceny zdrowotności materiałów roślinnych oraz wydawania paszportów roślin. Modyfikacji ulegną również obowiązki podmiotów profesjonalnych, które są wpisane do rejestru. Co do zasady paszporty roślin wydawać będzie upoważniony podmiot, tj. producent lub, w określonych sytuacjach, handlowiec, a wyjątkowo Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). Aby uzyskać upoważnienie do wydawania paszportów roślin konieczne będzie posiadanie numeru rejestracyjnego, nadawanego przez PIORiN, oraz wykazanie się  wiedzą niezbędną do przeprowadzania ocen zdrowotności roślin oraz dysponowanie systemem „identyfikowalności” nabywanych i zbywanych materiałów.

Jednym z założeń nowego systemu jest wdrożenie jednakowych dla wszystkich państw UE formatów paszportów roślin. Na nowych paszportach pojawi się flaga UE, co ułatwi ich identyfikację.

Agnieszka Sahajdak – Dyrektor Biura Nadzoru Fitosanitarnego i Współpracy Międzynarodowej, Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Od 1997 r. pracownik Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa, początkowo Wydziału Ochrony Upraw, gdzie m.in. zajmowała się kwestiami obrotu i stosowania środków ochrony roślin, a od 2002 r. kieruje Biurem odpowiedzialnym za kwestie fitosanitarne i współpracę międzynarodową. Do zadań Biura należą m.in. kwestie obrotu materiałem roślinnym w ramach Unii Europejskiej, w tym w Polsce, a także import towarów pochodzenia roślinnego do UE i eksport poza UE. Jest przedstawicielem Polski w różnych międzynarodowych instytucji związanych z problematyką fitosanitarną, w tym komitetów i grup roboczych Komisji Europejskiej i Rady UE.